Een week vol warme herinneringen aan Kenia

Zondag 13 januari t/m zaterdag 19 januari.
Phoebe vroeg of ik met haar mee naar het kerkje wilde gaan. Dat wilde ik wel. Vooral omdat er bekenden kwamen. En bovendien had ik Nancy beloofd te helpen met het zondagschooltje dat naast de kerk in de schaduw onder een boom plaats zou vinden.
Dit keer ging het niet door, dus bleef ik binnen.
Na het gezang en dansen, werden de gebeden intenser. Al staande werden de ogen gesloten en de armen werden naar de hemel geheven. Wellicht hopende dat alle zegen van boven komt.
Ik kneep er stilletjes tussen uit...en werd onmiddellijk gestraft… Ik nam het verkeerde pad…
Een vriendin van Phoebe ontdekte me tussen het doornachtige struikgewas en wenkte naar me. Daar ging ik dankbaar op in. Met haar baby in een draagdoek op haar rug bracht ze me naar een voor mij bekend zandpaadje.
Voor het huisje van de buren zat de grootmoeder op een gevlochten mat van sisal. Zoals altijd glimlachte ze vriendelijk naar me. De begroeting in Swahili ging me dit keer vloeiend af.
Ze was aan het eten en gaf me haar pols in plaats van haar hand. Verstandig, want ik zag er niet uit na mijn zoektocht door de bush-bush. Hierop kreeg ik de uitnodiging om op een boomstam met plankje plaats te nemen. Ze haalde een lepel en gaf me een schepje linzen. Ze plukte een stukje ugali van de stevige witte deegklont. ( ugali = witte deegmassa van water en maismeel, basisvoedsel in Kenia).
Een slank grijswit katje at ook een hapje mee. Zij keuvelde wat Swahili, ik wat steenkolen Engels en de kat zei miaauw. Het was goed zo...

Vandaag renden de krabben niet voor me uit, over het parelwitte strand, hun holletjes in. Het was vloed. Ze konden het zand uit hun oogjes spoelen.
De vissers kwamen terug met hun schrale vangst. De ondermaatse visjes werden uitgedeeld aan jongens, die zich om de boten dromden.
Deze middag maakte ik een strandwandelingetje met een mevrouw die slecht ter been was. Dit deed ik af en toe. Vergezeld door 4 gladharige bruine honden, ondersteunde ik haar onder de arm en hield haar broze hand voorzichtig vast. Na de wandeling hield ik haar thuis nog even gezelschap. De trouwe honden lagen aan onze voeten.
In de middag arriveerden Vincent met vriendin en vrienden. Zij bleven een paar dagen.
De luxe van een kamer voor mezelf was tijdelijk voorbij, maar daar kreeg ik veel gezelligheid voor terug. Het was fijn om weer eens Nederlands te kunnen spreken.

Maandag 14 -01: Medical Centre.
Een oude vrouw in een kleurige kanga , begroette me enthousiast. We gaven elkaar een hand op gebruikelijke Keniaanse wijze. Een handdruk, daarna omvatten we elkaars duimen en dan weer een handdruk. De vrouw sprak me opgewekt aan in Swahili. De verpleegkundige vertaalde het voor me, want ik kon er geen kaas van maken. Het kwam er op neer dat ze me gezien had tijdens de wondverzorging van haar buurman. Een aantal inwoners herkennen me nu en maken een praatje of geven me een handdruk.
We wachtten op Newton. De jongen met de sleutelbos. Hij opende de deuren van het Medical Centre, zodat de consulten konden beginnen.
Na de wondverzorging was het tijd voor de lunch.
Even geholpen met het uitdelen van de borden met bruine bonen en mais aan de kinderen. Geduldig zaten ze op de grond te wachten.
Een klein jongetje deed zijn best om zijn bord als eerste leeg te eten. Dit lukte. Hij kwam bij me op schoot zitten en viel al snel als een blok in slaap. Uiteindelijk heb ik hem op advies van de leraar op de bank naast me neergelegd. Hij zou bij hem blijven en mee naar school nemen als het tijd was.
De vriendin van Phoebe kwam met haar baby op bezoek. Zij kreeg wat van de kleertjes, die ik van vrienden en collega’s gekregen had.

Dinsdag: 15 -01:
Vandaag besloot ik na overleg, te ervaren hoe het er in de klas van de hoofdleraar ( en enige leraar) aan toeging. Level 3, 23 kinderen.
De kinderen hadden allen een stoeltje en zaten aan tafel. Er was respect voor de leraar, dus rust in de klas.
Eerst werden Engelse woordjes geleerd vanaf het bord.
Daarna stond rekenen op het programma. Rekensommetjes tot het getal 10.
De leraar strooide flessendoppen op de grond.
De kinderen raapten allen 10 doppen van de grond. De bedoeling om hiermee te tellen, ging aan een aantal kinderen voorbij. Zij begrepen niet, hoe de doppen te gebruiken. Of wilden het niet begrijpen en vroegen de antwoorden liever aan een ander.
De snelste kinderen stonden met hun schriftje bij Leonard om de sommetjes na te laten kijken.
Een paar kinderen kon ik het gebruik uitleggen. Met resultaat!
Speelpauze.
De springtouwen in neonkleuren, die ik had meegenomen, bleven favoriet.
Veel kinderen wilden opgetild worden. De allerkleinsten, maar ook de wat grotere meisjes.
Jongens en meisjes vertoefden graag op mijn rug, dus behalve als klim boom, diende ik ook als paard. Een ander had door, dat ik best grote voeten had, en liftte hierop gezellig mee.
Al zou je dit zo niet zeggen, maar mijn grens aangeven ging me al beter af. Echt waar!
Het is een voorrecht om met de kinderen te kunnen spelen. Ze zijn blij met alles wat je doet. Ook als je alleen bij ze zit. Dan vermaken ze zich vaak met je haar. Ze brachten het leuk in model.En zonder gel of wax te gebruiken, zat het de hele dag goed.
Een jochie liet een leuk dansje zien, een meisje deed een kunstje met haar neusvleugels, dat ik haar niet na kon doen. Ondertussen verdrongen er zich te veel kinderen op mijn schoot. Ach, wat geeft het...ze zijn allemaal lief.
De leraar en ik waren dit keer samen tijdens het thee drinken. Ik greep mijn kans om een onder onsje te beginnen. Ik uitte mijn bezorgdheid, dat de noodzaak er was, dat er zo snel mogelijk een leraar of lerares in level 1 en 2 moest komen. Het was hem al langer bekend en hier werd aan gewerkt. De procedure voor enkele sollicitanten zou deze maand beginnen.
Mijn wens, dat er een 2 e leraar of lerares zou zijn, voor mijn vertrek, sprak ik uit.
Dit gunde ik die ukkies van harte.
Iemand heeft me verteld dat niet alle kinderen vanzelfsprekend na level 3, doorstroomden naar de primary school. Hier vroeg ik meer duidelijkheid over aan de leraar.
Naar aanleiding hiervan vertelde hij uiteindelijk dat er nog 2 meisjes waren, die dit jaar wegens geldgebrek niet naar school konden. Beide meisjes hadden door ziekte en verlies van ouders het erg moeilijk op dit moment.
Eenmaal duidelijk, hoefde k er niet lang over na te denken om het schoolgeld, boeken en uniform in ieder geval voor dit jaar te betalen. Voor een jongen was dit al eerder door een ex-vrijwilliger geregeld. Het kostte 1300 Shilling per kind. Voor bijna 30 euro konden 2 kinderen een jaar naar school.
De leraar ging direct aan de slag. Ook hij was blij voor de kinderen en liet dat erg blijken.
Hij liet me kennismaken met de kinderen en een paar familieleden. Ze zagen er droevig uit.
De kinderen konden de eerstvolgende maandag naar school.
In splinternieuwe uniformen, in de kleuren roze en blauw, kwamen ze een paar dagen later bij me op bezoek om te vertellen dat ze naar school zijn geweest. Ondanks hun verdriet, vertoonden hun gezichtjes toch weer voorzichtig wat blijdschap. Ze konden glimlachen en hadden wat meer praatjes. Dat was mooi om te zien.

Tijdens de speelpauze ging ik op de trap van het schooltje zitten. Omringd door vele kinderen.
Ik kreeg het voor elkaar dat niemand op mijn rug sprong.
Een meisje trakteerde me op een kruimeltje lekkers. Dit vond ik zo schattig, dat ik het zonder aarzelen uit haar smoezelige handje pakte. Ik proefde vooral zand, maar door het gebaar smaakte het prima!
Ze gooide het lege papier op de grond…en een nieuw spelletje werd geboren…
Op mijn verzoek pakte ze het weer op, en gaf het papier aan mij.
Een paar meter verderop lag een gescheurde cementzak . Ik stond op en pakte de lege zak. Afval verzamelen...dat was pas leuk! Het terrein lag vol met taka-taka. ( Taka Taka = afval.)
Andere keren pakte ik een blauwe prullenbak hiervoor. Deze gaf ik aan een meisje of jongen. Met de prullenbak op het hoofd paradeerden ze stralend met me mee. De kinderen renden en speurden het terrein af en deponeerden plastic en papier in de prullenbak. Ondertussen zongen we Takataka- takataka- tak…Net zolang tot de prullenbak overvol was.

Woensdag: 16-01
In de middag kwamen Vincent en Eveline. Ik was super blij met ze. Eindelijk waren we met het juiste aantal vrijwilligers, zodat we level 3 in drie groepen konden verdelen om te gaan “knutselen”.
Nu kwam de doos met spullen toch van pas.
Mandala’s inkleuren, vliegtuigjes vouwen en een bloemenslinger maken. De kinderen vonden het geweldig.
Eenmaal thuis ging ik met Phoebe drinkwater kopen.
We droegen beiden een jerrycan met een inhoud van 10 liter. Hij ging van mijn linker naar mijn rechterhand.
Soms hield ik de klotsende jerrycan voor mijn buik als de striemen in mijn handen stonden. Ik “mopperde” dat ik zou willen dat ik de jerrycan op mijn hoofd kon dragen…
Phoebe liet me zien wat ik bedoelde… Zij wandelde gracieus met de jerrycan op haar iets meedeinende hoofd voor me uit…
In het huis was het zoals altijd erg warm. Het strand en de zee, het zwembad en de douche… ik kon bijna niet meer zonder, na een warme, stoffige en intensieve schooldag met de kinderen. Een toetje, dat ik, als het even kon, niet aan me voorbij liet gaan.
Er zijn altijd wel kinderen, die een eindje met me oplopen.
De meeste kinderen komen niet op het strand. Ik heb me laten vertellen, dat ze dit niet mogen, omdat ze niet kunnen zwemmen. Er zouden kinderen in het verleden verdronken zijn, door het snel opkomende tij.
Voor het eerst had ik “sweets” mee. En biscuitjes voor de hele kleintjes.
Ook had ik chewing - gum mee voor de jongens die aan de boot werkten. Ze leken mijn belangstelling en bewondering voor de boot steeds meer te waarderen. De boot werd prachtig. Een waar kunstwerk, gehouwen uit de dikke stam van een mangoboom. Over een dag of 4 zou de boot klaar zijn.
Vandaag werd mij verteld dat ze de boot mijn naam wilden geven…
Het was bijna donker toen ik het zwembad verliet.
Phoebe wilde me net tegemoet komen. Ze was ongerust. Dat was dus niet handig van me.
In het vervolg liet ik me door een bewaker terugbrengen als ik later dan 18.30 uur vertrok.
Om 18.00 uur valt de avondschemering in en om 19.00 uur is het helemaal donker.

Donderdag: 17-01
De kinderen kregen geen les i.v.m. de voorverkiezingen in Kenia. Alle scholen zijn gesloten vanuit veiligheidsoverweging. Al kon ik me niet voorstellen, dat er hier ook maar iets zou kunnen gebeuren.
Solomon, de wondverpleegkundige, stond op me te wachten. We liepen naar de bejaarde man met de lepra wonden.
Daarna verzorgden we de anderen die naar het MC kwamen.
Vandaag was de 1e dag dat er een team van opticiens vanuit de U.S.A. en Duitsland kwamen.
Om de bewoners van Blessed Camp gratis “Eye Care” te geven. En als er een geschikte bril voor hen was, dan kregen ze deze. Dit vond plaats in de school.
Ik ging met Phoebe mango’s halen bij haar vriendin. Zij is in het bezit van een mangoboom.
Er staan kokospalmen, jackfruit -, cashewnoten-, mangobomen.
Elke boom in Blessed Camp heeft een eigenaar of eigenaresse. Gevallen fruit mag je dus niet zomaar oprapen en meenemen.
12 mango’s voor 70 Shilling (= ongeveer 70 eurocent) Ik kon het niet over mijn hart verkrijgen, om dit voor de mango’s te betalen. Ik heb haar betaald waar ik me goed bij voelde…
Buiten, op het muurtje naast de voordeur, aten we een broodje met Eveline en Vincent.
In de kokospalmen en de mangobomen huisden op dat moment de Vervet Monkeys. Ze hadden een grijsgeel vachtje. Zwarte gezichtjes, waarin schichtige bruine oogjes ons in de gaten hielden. Zwarte grijpgrage handjes en voeten. En een lange staart, die vast handig is om te hebben. Zo schattig. Wel te schuw om naar ons toe te komen. Er zijn mensen, die de apen maar lastpakken vinden. En dat weten ze natuurlijk.
Vincent en Eveline vertrokken naar Mombasa. Phoebe en ik vergezelden ze naar de matatu.
Deze nacht had ik de kamer weer voor mezelf.
De ventilator hoefde van mji niet te draaien. Zo kon ik de vertrouwde nachtelijke buitengeluiden weer horen.
Het huilend klinkende gebabbel van de bush-baby’s, rennend over het dak, een ferme duik nemend tussen de bladeren van de mangoboom...De krekels en cicaden...En af en toe geruis van ander dierlijk gespuis onder mijn getraliede raam...

Vrijdag: 18 -01
Vandaag was de school opnieuw gesloten. De verkiezingen waren nog in volle gang.
Phoebe en ik gingen naar Monasseh, de naaileraar. Phoebe kroop achter de trap-naaimachine. Ook daar weet ze raad mee! Voor mij was ook iets te doen. Ik mocht kraagjes en biesjes en strikken lostornen.
Met Phoebe nog even naar de mangoboot gegaan, om te vragen of ik echt wel goed had begrepen, dat ze mijn naam op de boot wilden schilderen. Het klopte.
Tijdens het afwassen onder de sterrenhemel hadden we het er nog over. Het was toch wel heel bijzonder.
Zoals elke avond zat Phoebe op de betonnen rand bij de kraan en schrobde de borden en de pannen schoon en ik, zittend opeen rotan krukje, zoals zo vaak met de knieën bijna tegen mijn neus, spoelde alles in een bak water af en deponeerde het vervolgens in de blauwe emmer.

Zaterdag: 19 -01
Met Phoebe als tolk, togen we naar Salim, de eigenaar van de boot, en zijn vrienden.
Ik had mijn naam in duidelijke blokletters geschreven op een stuk papier. En had Salim 500 shilling gegeven om de verf te kopen. Hij vroeg of we even wilden wachten. Hij moest iets halen.
Tot mijn grote verrassing gaf hij het kleine model van de boot aan mij. Gesneden uit het hout van de mangoboom.. Net zoals de originele boot.
Hier was ik als een kind zo blij mee en vroeg in mijn enthousiasme of ik hem een zoen op zijn wang mocht geven.” Nu begeef ik me in gevaarlijk “vaarwater”,” dacht ik. Salim is moslim. Maar jawel, zacht geginnegap... het mocht! En ze hadden weer de grootste lol!
Maandag zou de boot te water gaan. Helaas kon ik daar niet bij zijn, omdat ik dan in Medical Centre zou zijn. Maar Salim beloofde ons in de middag op te wachten.
Ik ging nog even naar Jolande en Dominique vanwege de safari die ik zondag met Dominique zou maken in Shimba Hills. Er was nog geen duidelijke tijdsafspraak.
Dominique was ziek, maar Alunda, hun chauffeur, was bereid om met me mee te gaan in de landcruiser.